EcoWerf verwerkt groente-, fruit- en tuinafval in haar eigen vergistings- en composteerinstallatie in Wilsele (Leuven). Het gft dat hier terecht komt is:
- opgehaald aan huis in alle steden en gemeenten van EcoWerf;
- gras en bladeren ingezameld op de recyclageparken van EcoWerf;
- een deel van het snoeihout dat ingezameld wordt op de recyclageparken van EcoWerf, na versnippering;
- gft ingezameld door de naburige intercommunales Interza en Interrand.
Gft-compost van EcoWerf is een milieuvriendelijk kringloopproduct, afkomstig van EcoWerfs geautomatiseerde composteerinstallatie. De composteerinstallatie bij EcoWerf draait sinds 1996. Sinds 2023 is er ook een vergistingsinstallatie die uit gft-afval elektriciteit en warmte kan produceren. Jaarlijks zet EcoWerf ongeveer 50.000 ton gft om tot 20.000 ton compost en we kunnen per jaar 12.000 MWh groene warmte (te vergelijken met het gebruik van 500 gezinnen) en 11.000 MWh groene elektriciteit (te vergelijken met het gebruik van 3.000 gezinnen) produceren. 25% van de geproduceerde energie wordt hergebruikt in de eigen gebouwen en installaties. Het proces van gft naar compost neemt minstens 10 weken in beslag en verloopt in verschillende fases: de voorbereiding, de vergister, compostering, en de nabewerking en -rijping.
De voorbereiding
Nadat het gft-afval aan huis wordt opgehaald, storten de ophaalwagens het gft-afval in de ontvangstbunker. In de bunker wordt met een automatische grijpkraan het afval naar een breker gebracht. Een breker zorgt ervoor dat het afval verkleind wordt. Daarna wordt het verkleinde afval naar een zeef gebracht. Gft-afval kleiner dan 60 mm valt door de zeef op een transportband en gaat dan naar de vergister. Onderweg passeert het afval een metaaldetector. Gft-afval groter dan 60 mm wordt opnieuw naar de ontvangstbunker gebracht, waar het nog een keer door de breker gaat en nog een keer wordt gezeefd. Wat te groot blijft, is meestal geen gft en gaat richting restafval.
In de ontvangstbunker komen ook houtachtige stukken en materiaal terecht dat het hele proces dat beschreven wordt op deze pagina, al een keer doorlopen heeft. Dit materiaal was niet voldoende gecomposteerd. Via een speciale transportband wordt dit direct naar de composteerhal vervoerd.
De vergister
Na de voorbereiding wordt het gft-afval vergist om er energie uit te kunnen halen. Het verkleinde en gezeefde materiaal wordt eerst voorgemengd met digestaat. Digestaat is gft-afval dat al een keer door de vergister is geweest. Het mengen gebeurt met een verhouding van 1/6de gft en 5/6de digestaat. Het gemengde materiaal wordt via buizen omhoog gepompt in een vergistingstank. Het vermengen van gft met digestaat en het oppompen van dit mengsel is een continu proces.
In de vergister breken miljarden bacteriën het gft-materiaal af. Tijdens dit proces komen er gasbellen vrij. Deze gasbellen worden via een leiding naar een gasballon gebracht. Als er voldoende gas in de ballon zit, start een speciale motor (een warmtekrachtkoppeling of WKK) met het produceren van elektriciteit en warmte. Deze elektriciteit en deze warmte gebruikt Ecowerf voor haar eigen gebouwen. Een deel van de opgewekte elektriciteit wordt ook op het net gezet. Hier kun je uitgebreider lezen hoe het vergistingsproces precies werkt.
Het gft-afval blijft ongeveer 20 dagen in de vergister. Wat er van het gft-afval overblijft na dit vergistingsproces, noemen we digestaat. Het digestaat gaat voor een deel terug in de vergister. Een ander deel wordt via een transportband afgevoerd naar de composteerinstallatie.
Om de geurhinder te beperken, beschikt de installatie over een luchtafzuigsysteem en luchtbehandeling. De lucht wordt dus behandeld voor het terug in de atmosfeer gelaten wordt.
De compostering
Via een overdekte transportband wordt het digestaat naar de composteerhal gebracht. Onderweg komt het de houtachtige stukken en het hercomposteerbaar materiaal tegen dat vanaf de ontvangstbunker direct naar de composteerhal werd gebracht.
In de composteerinstallatie wordt dit mengsel vijf weken bewaard zodat het kan composteren. Wekelijks wordt het met een groot rad omgeschept. Via de computer in de controlekamer hebben medewerkers permanent zicht op de vochtingsheidsgraad, de temperatuur en de ventilatie in de composteerhal.
Tijdens het composteerproces komen hinderlijke geuren vrij, die in de hal blijven dankzij de onderdruk die gecreëerd wordt. De lucht die naar buiten gaat wordt geneutraliseerd door biofilters.
De nabewerking en -rijping
Na het composteerproces wordt het organische afval gefilterd in drie soorten:
- Een grove fractie bestemd als biomassa. Dit zijn grote stukken die niet door de zeef zijn gevallen en die veel vervuiling bevat. Daarom wordt deze afgevoerd naar een verbrandingsinstallatie met energierecuperatie.
- Ent- en structuurmateriaal: dit zijn vooral takjes en materiaal dat nog niet voldoende gecomposteerd is en dus een langere tijd nodig heeft om te composteren. Dit materiaal doorloopt het hele composteerproces opnieuw.
- Compost (= het fijnste materiaal). De compost komt terecht in de narijpingshal, waar hij nog een vijftal weken blijft liggen en wekelijks wordt omgewoeld.
EcoWerf-compost beschikt over het Vlaco-label: het voldoet aan de hoogste kwaliteitsnormen.